Verliezen in stijl

Na vijf maanden met bijna wekelijks voorverkiezingen is het zeer waarschijnlijk dat deze week een einde komt aan de strijd tussen Barack Obama en Hillary Clinton. Obama zal een meerderheid verwerven van de gedelegeerden en dus de Democratische kandidaat zijn voor de verkiezingen van november. Clinton zal een concessiespeech moeten houden. Hoe zal die eruit zien?

Het doel van een concessiespeech is om de partij – of het land – bijeen te brengen na een campagne die verdeeldheid heeft gezaaid. Verliezen in stijl is daarom een belangrijk ritueel van het democratisch proces.

1) Bedank de kiezers, vrijwilligers, campagnemedewerkers en familie
Ja, Bill heeft niet altijd politiek handige opmerkingen gemaakt. En ja, haar campagneteam heeft haar wel eens gefaald. Maar feit is dat veel gewone mensen vrije tijd en geld hebben opgegeven om haar te steunen. Hun inzet moet minstens beloond worden met een bedankje.

2) Benadruk dat de campagne niet voor niks was
Verkiezingen hebben een hoog alles of niets gehalte: een politicus krijgt meer macht, of juist niet. Maar dat hoort de aanhang niet graag op de avond waarop ze verloren hebben. En het is ook niet helemaal een kwestie van alles of niets. Elke campagne levert een bijdrage aan het publieke debat door bepaalde onderwerpen onder de aandacht te brengen. Concreet zal Clinton benadrukken dat haar campagne het land dichter bij de eerste vrouwelijke president heeft gebracht.

3) Acceptatie van de uitslag & felicitaties
De winnaar moet niet alleen gefeliciteerd worden, maar zijn overwinning moet expliciet als legitiem worden erkend. Dit is waarom vaak in concessiespeeches het democratisch proces wordt geprezen. Dit is des te meer het geval als er veel te doen is geweest om de uiteindelijke uitslag, zoals het geval nu is.

4) Steun voor de winnaar
Een goede concessiespeech eindigt meestal met een oproep aan de aanhangers om de winnaar te steunen. Dat wordt meestal beargumenteerd door te zeggen dat er meer is dat “ons verbindt dan ons verdeeld”. Clinton zal Obama prijzen en beloven campagne voor hem te voeren. Tegelijkertijd zal ze Republikein John McCain aanvallen.

Wie gelooft dat Hillary Clinton een te lang in de race is gebleven zal misschien ook niet geloven dat ze zich nu gracieus zal terugtrekken uit de strijd. Maar ga er niet aan voorbij dat het in haar belang is om een goede verliezer te zijn. Ze zit nog minstens vier jaar in de Senaat waar ze belangrijk werk kan verrichten. En wie weet, misschien heeft ze haar presidentiele ambities nog niet opgegeven?

Victor Vlam is debattrainer bij Debatrix. Hij woonde zeven jaar in de VS en volgt voor debatblog.nl de Amerikaanse (voor)verkiezingen.