De definitie van ‘change’

ChangeSlechts een jaar nadat President Obama is ingezworen, lijkt het politieke tij gekeerd in Amerika. De waarderingscijfers voor Obama zijn gedaald, in het maatschappelijke debat delven de democraten telkens het onderspit en vorige week ging een belangrijke Senaatszetel in een veilig gewaande staat naar de Republikeinen. Het zit Obama niet mee. Maar het zal voor Obama lastiger zijn om het tij te keren dan je misschien denkt. Obama’s huidige politieke lot is namelijk een direct resultaat van keuzes die hij in het verleden heeft gemaakt om president te worden.

Die keuzes worden helder als je ze vergelijkt met die van een andere democraat die president werd: Bill Clinton. Op het eerste oog lijkt de boodschap waarmee Clinton president werd erg op de boodschap van Obama . In economisch moeilijke tijden hamderde zij op de gevolgen van de laagconjunctuur op de gewone Amerikaan terwijl ze hun tegenstander neerzette als out of touch. Maar er is in ieder geval één fundamenteel verschil tussen de boodschap van Clinton en Obama. Clinton voerde ook een ideologische strijd tegen de republikeinen. Obama nauwelijks; hij voerde vooral een persoonlijke strijd tegen George W. Bush en John McCain.

Obama was een democraat, maar profileerde zich vooral als iemand die boven de twee partijen stond. Hij toonde zich strijdbaar, maar vooral wanneer hij in de verdediging werd gedrukt. En hij had het recept voor wat goed is voor Amerika, maar sprak vooral over wat slecht was voor Amerika.

In 2008 was deze keuze misschien verstandig. Door te polariseren op ideologisch terrein zou zijn overwinning misschien minder groot zijn. Maar het gevolg is dat zijn overwinning door Amerikanen niet werd gezien als een afwijzing van de Republikeinse ideologie. In plaats daarvan werd het gezien als een afkeuring van de machthebbers, die min of meer toevalligerwijs Republikeins waren.

Obama en democraten werden dus gekozen op persoonlijke kwaliteiten. Toen die niet bestand bleken tegen de hoge verwachtingen, kon Obama geen beroep doen op een ideologische mandaat. Nu Obama een jaar president is en ook verantwoordelijk wordt gehouden voor problemen die zijn voorgander heeft veroorzaakt, komt hij erachter dat de oude koers misschien is afgewezen maar er geen draagvlaak of overeenstemming is voor een nieuwe koers.

Kortom: change beloven is makkelijk. Change definiëren en bewerkstelligen is een heel stuk moeilijker. Dat ervaart Obama nu ook.

2 reacties

  1. Door Eric Stam Gepubliceerd op 26 januari 2010

    Een leuk stuk, Victor! Maar leg eens uit: in wat voor soort maatschappelijke debatten delven de Democraten momenteel vooral het onderspit (behalve dan gezondheidszorghervormingen)? En wordt er vanuit het Republikeinse kamp wel een keiharde ideologische strijd aangegaan, buiten het labellen van Obama als een socialist?

    Het lijkt me namelijk – paradoxaal genoeg – dat wanneer de vijand in zo’n geval de ideologische aanval inzet, je daar als politicus van kunt profiteren. Je zult immers kleur moeten gaan bekennen.

    Daarmee wordt Obama wellicht een ‘gewonere’ president (als in: ook maar een partijpoliticus) maar kan evengoed door de Republikeinen in het zadel worden geholpen wanneer dat kamp echt inhoudelijke debatten aangaat.

  2. Door Victor Vlam Gepubliceerd op 26 januari 2010

    Tijdens de campagne heeft McCain er ook een persoonlijke strijd van gemaakt. Pas in de laatste weken van de campagne begon hij Obama te beschuldigen van socialisme. Voor zover dat inhoudelijk is, Obama ging er niet inhoudelijk op in.

    Maar zelfs als de Republikeinen geen visie presenteren, als Obama goed wil regeren moet hij die wél neerleggen. Ik ben het helemaal met je eens dat hij dan een Gewone Politicus™ wordt, maar wel met meer succes.

Laat een antwoord achter aan Victor Vlam Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.