RTL Premiersdebat: Cohen beheerst dynamiek van het debat onvoldoende

Job Cohen beheerst de dynamiek van het debat onvoldoende. Dat concluderen de debatexperts van Debatrix in hun analyse van het RTL premiersdebat. De PvdA-leider werd met name tijdens het eerste helft van het debat hard aangevallen door Geert Wilders en Mark Rutte. En met die aanvallen wist Cohen zich geen raad.

Het leek erop alsof Cohen zich erop had voorbereid elke vraag in drie fasen te beantwoorden: hierover zijn we het eens, hierover zijn we het oneens, en dit is waar de PvdA voor staat. Maar door het hoge tempo in met name het begin van het debat kwam hij nooit aan de cruciale derde fase toe. De oud-burgemeester van Amsterdam leek zich te hebben voorbereid op een inhoudelijk gesprek en beheerste de dynamiek van het debat onvoldoende. Te makkelijk liet hij zich steeds afkappen, zowel door de lijsttrekkers als door presentator Frits Wester.

Pas halverwege het debat herstelde Cohen zich enigszins. Dat leek met name te komen doordat hij minder werd aangevallen en omdat het tempo van het debat aanzienlijk lager lag. Hij had daardoor meer tijd om zijn statements te formuleren en hoefde zonder aanvallen de inbreng van anderen niet in zijn antwoorden mee te nemen.

Mark Rutte toonde zich de meest vaardige debater. Zijn aanvallen waren snedig, strategisch en slim getimed. Hij werd veelvuldig aangepakt door de andere lijsttrekkers maar weerlegde elke aanval inhoudelijk en beknopt.

Jan-Peter Balkenende viel iedereen aan. Hij legde continu uit waarom je beter niet op PvdA of VVD kunt stemmen. Zelfs in zijn slotpleidooi lag de nadruk op de standpunten van andere partijen. Waarom je wél op het CDA moet stemmen, liet hij onderbelicht.

Geert Wilders viel Cohen keihard aan op immigratie en nam het initiatief in de discussie over bezuinigingen door direct te beginnen over de AOW. Op andere terreinen was hij minder aan het woord en kwam hij minder goed uit de verf.

In vergelijking met de Britse en Amerikaanse verkiezingsdebatten was er bij het RTL premiersdebat weinig ruimte voor de inhoud. Het zou goed zijn de lijsttrekkers bij volgende verkiezingsdebatten langer de tijd te geven om hun standpunt uiteen te zetten en op de standpunten van de andere lijsttrekkers te reageren. Zo wordt het eenvoudiger voor de deelnemers aan het debat om hun inhoudelijke meningsverschillen met de andere partijen voor de kiezer duidelijk te maken.

Deze analyse is opgesteld door Victor Vlam, Lars Duursma en John Bijl en is oorspronkelijk gepubliceerd op de website van Debatrix.

5 reacties

  1. Door Doortje Messing Gepubliceerd op 24 mei 2010

    Ik weet niet of jullie deze analyse nog uit gaan breiden, maar in dat geval kan er wat mij betreft iets bij over de opzet en leiding van het debat, die werkelijk abominabel waren.
    Bijvoorbeed bij het eerste onderwerp: immigratie/integratie (sowieso waren die twee niet goed van elkaar gescheiden, wat op zichzelf al een niet onaanzienlijke keuze is). Wilders daagde Cohen uit. Ok, goed dan, daar moet Cohen tegen kunnen. Er vielen wat klappen, Cohen wás zwak en niet slen genoeg. Vervolgens modderde het een beetje door, maakte Wilders een verwijt aan Cohen, wilde Cohen pareren, hij kreeg daartoe de kans niet van Wester, die zei dat Cohen de bel kon gebruiken. Cohen was zo stom dat ook te doen, in plaats van een korte mogelijkheid tot reactie te eisen. Dat was een open uitnodiging aan Wilders om Cohen nog drie keer neer te slaan, telkens door middel botte interrupties, met ridicuul vingerwijzend door elkaar praten als toppunt (ik wacht op de moving .gif – oh wacht, het screenshot staat reeds op Geenstijl). Cohen keek een paar keer tamelijk hulpeloos naar Wester, en die deed helemaal niets om het gebekvecht te stoppen.

    Cohen miste hier overduidelijk assertiviteit, en bovendien had hij een stomme keuze gemaak Wilders nu uit te dagen. Maar toch: Frits Wester was hier alles behalve een goed en consequent leider van het debat. En dan heb ik het nog niet over het tendentieuze inleidingsfilmpje gehad (Hallo mensen, wat is eigenlijk de stelling in dit debat?!)

    Ook gedurende komende paar uur gemodder, gejijbak, veranderingen van onderwerp en ontwijkingen van inhoud greep Wester nauwelijks in, noch was er een duidelijke debatstructuur die de heren naar de inhoud dwong, noch deden de debaters daar zelf pogingen toe. Zo af en toe kon Wester (die nogal hakkelde bij zijn eigen teksten en vreemde routes over de vloer wandelde en op katheders leunde que?) het echter niet laten zichzelf te doen gelden en onderwierp hij iemand compleet onverwacht aan een kruisverhoor (Cohen miste toen cijfers, Rutte moest ‘zijn eigen woorden kiezen’, en Cohen&Wilders en Balk&Rutte werden gedwongen iets aardigs over elkaar te zeggen. Hallo mensen, waar gaat dit over?!)

    En dan hebben we het nog niet over de zelffeliciterende beeldvormingsversterkende nabeschouwing (‘goh, de peiling wijst Cohen toch hoog aan’) gehad. Dick ‘leiderschapsexpert’ Berlijn: ‘je moet niet boos worden’ én ‘je moet je emotie laten zien’. Huub ‘voor-de-verandering-eens-rechtse-B-acteur’ Stapel: ‘Cohen was slechtste burgemeester ooit’. Voorts met heerlijke quotes als ‘Wilders is de uitdager’ dus die mag meer (wat deed hij dan in dit ‘premiersdebat’?) en met gehengel van Lotte ‘Hoe vond u het gaan meneer Cohen’ Zonderachternaam en navenante reacties als ‘geenzelfreflectieohwatslecht’.

    Pfff. Ik kan me er nog over opwinden. (Disclaimer: ik ben geenszins een Cohen-adept, mocht u die indruk krijgen)
    Ik kan alleen maar hopen dat ze het bij de NOS beter begrijpen, want deze vertoning was opnieuw een dieptepunt in het toch al beroerde genre van het Nederlandse Televisiedebat.

  2. Door Eric Stam Gepubliceerd op 24 mei 2010

    Dank voor je uitgebreide reactie Doortje! Wij vonden gisteren ook al dat de leiding van Frits Wester inconsequent was, en dat er gebrek was aan inhoudelijke diepgang door het aantal onderwerpen. Erg jammer dat uitgerekend wij de nabeschouwing hebben gemist. Die schijnt met 1.5 mln kijkers beter bekeken te zijn dan het debat zelf, dat het met 1.3 mln kijkers moest doen. Héél erg eens met de beeldvormingsversterkende effecten daarvan. Eén van de redenen waarom Debatrix in ieder geval géén winnaar aanwijst: dat is aan de kiezer.

  3. Door Doortje Messing Gepubliceerd op 24 mei 2010

    Mm, kijkonderzoek.nl ( http://www.kijkonderzoek.nl/component/Itemid,45/option,com_kijkcijfers/file,dp-0-61-0-p ) is niet heel erg duidelijk over de kijkcijfers. Vanaf 21.45 uur was het aantal inderdaad 1.556 miljoen. Het is ingedeeld in 3 blokken, volgens mij geknipt door de 2 reclameonderbrekingen. De nabeschouwing ging rechtstreeks achter het laatste blok (HRA en Zorg) aan, dus die 1.6 mlj is een soort gemiddelde van dat blok en de nabeschouwing. De minutenanalyse is helaas niet openbaar.

    Nu ik mijn post teruglees, bedenk ik me dat ik nogal bozig zou kunnen overkomen op de schrijvers van dit blog. Dat is geenszins de bedoeling; ik zou mijn verontwaardiging natuurlijk eigenlijk tot de televisiemensen moeten richtn. Misschien moet ik wel proberen Hans Laroes te verleiden tot zo’n kek hoofdredactioneel blog, waarin hij zijn gedachtes over een lijsttrekkersdebat uiteenzet.

  4. Door Victor Vlam Gepubliceerd op 24 mei 2010

    Wat betreft de analyse van het debatformat…mijn collega John Bijl heeft daar net een artikel over geschreven: http://www.debatblog.nl/2010/05/24/rtl-premiersdebat-hoe-het-format-niet-de-inhoud-bevorderde/

  5. Door J.L.van den Elsen Gepubliceerd op 25 mei 2010

    De organisator , RTL4, kon zelf agenda en spelregels ( format, leiding, nabespreking, berichtgeving na afloop) van dit verkiezingsdebat bepalen.

    Natuurlijk bouwen ze dat format dan op rond de sterke kanten van Rutte en de zwakke kanten van Cohen.

    En natuurlijk knipt men zeer selectief stukjes uit de discussie( vooral de fouten van Cohen)en natuurlijk worden er beoordelingscriteria gebruikt die Rutte bevoordelen en Cohen benadelen.

    Met als “deskundigen” in de nabespreking een acteur (de premier moet kunnen toneelspelen?), een ex-legerman( de premier moet goed kunnen vechten?)en politieke tegenstanders ( roept u maar!).

    Slimme jongens bij RTL.
    Het gaat bij een nabespreking tenslotte niet alleen om de feiten, maar vooral om de betekenis die men toekent aan die feiten, om de inkleuring, de interpretatie.

    Mijn conclusie: de bedoeling van dit debat was helemaal niet dat er een inhoudelijke discussie kwam,
    de bedoeling was om het imago van Cohen te beschadigen.

    Frits Wester ( écht geloot hoor!)en Rick Nieman
    ( het lijkt wel alsof we vooral op Cohen focussen! vertraagde opnames zijn tegenwoordig usance hoor!) waren zich hier zeer bewust van, maar hoe harder ze riepen dat dit eerlijke, onpartijdige journalistiek was, hoe minder geloofwaardig ze werden.

    Want er zijn tenslotte maar 2 mogelijkheden:
    Óf het format is welbewust gekozen en leverde precies op wat men had gehoopt ( = slecht).
    Óf men verwachtte dat het format een eerlijke inhoudelijke discussie op zou leveren, maar dat lukte niet ( = dom).

    De uitkomst was, rechtsom of linksom, hetzelfde:
    een beschamende vertoning.

    In Nederland hebben wij kennelijk geen Berlusconi nodig om de media te mogen misbruiken voor onze eigen politieke doelen!

    De hoogste tijd voor een Nederlandse BBC!

    J.L.van den Elsen.

Laat een antwoord achter aan Eric Stam Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.